OFMC: grudzień 2011

Ostatni miesiąc w roku zwykle obfituje w okazje do patriotycznych akcji. W tym miejscu należy podkreślić, że cały rok 2011 pod tym względem był rekordowy w wykonaniu kibiców Legii zarówno tych działających w grupach, jak i niezrzeszonych. Jego końcówka w przypadku grupy OFMC zamknęła się w trzech punktach. Charakterystyczne okrągłe szklane znicze znane m.in. z akcji „O Poległych pamiętaMY” stanęły w Gdyni pod pomnikami upamiętniającymi ofiary Grudnia 1970 i Polaków wysiedlonych przez Rosjan w głąb byłego Związku Sowieckiego oraz pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego kibice Legii tradycyjnie uczczą jeszcze na większą skalę.

Przed świętami, dzięki dużemu zainteresowaniu kibiców z Łazienkowskiej gadżetami z motywami nawiązującymi do Powstania Warszawskiego udało się skompletować 60 bogato zaopatrzonych świątecznych paczek dla warszawskich kombatantów. Zostały one dostarczone przez osoby należące do OFMC, grupę Tradycja Pokoleń oraz niezrzeszonych kibiców Legii. Każda z tych wizyt wywarła na kibicach niezapomniane wrażenia. Tradycyjnie można powiedzieć, że możliwość kontaktu z Bohaterami Warszawy to dla nas wielki zaszczyt i zobowiązanie do kultywowania tradycji Powstania oraz trzymania warszawskiego fasonu.

OFMC serdecznie dziękuje Chłopakom z Sokołowa Podlaskiego za rutynowe już ufundowanie dużych zniczy.

[Gdynia – fotki robione telefonem]

Niżej, dla zainteresowanych, teledysk Kazika z filmu „Czarny Czwartek” do piosenki „Ballada o Janku Wiśniewskim” oraz szczegółowe  przypomnienie kalendarium wydarzeń z Grudnia 1970 – za Instytutem Pamięci Narodowej.

12 XII 1970 r. (sobota)

09:00 ? Gdańsk: milicja obserwuje wzmożony wykup artykułów spożywczych: cukru, mąki, smalcu, przetworów mięsnych.
12:00 ? Gdańsk: zebrania partyjne w zakładach pracy, robotnicy powszechnie krytykują podwyżki, w ?Hydrosterze? zebranie przerwano z powodu chaosu. Funkcjonariusze partyjni otrzymali informację o podwyżce cen w trakcie sobotnich zebrań Podstawowych Organizacji Partyjnych.
16:00 ? Gdańsk: zebranie w wydziale W-3 z udziałem wicepremiera Stanisława Kociołka.

17 XII 1970 r. (czwartek)

00:00 ? Gdynia: do Stoczni im. Komuny Paryskiej wkraczają oddziały wojskowe.
00:25 ? Elbląg: funkcjonariusze MO z Piaseczna powracają z miasta meldując o przywróceniu porządku.
01:00 ? Gdańsk: przewodniczący Prezydium WRN Tadeusz Bejm uruchamia komunikację autobusową i wprowadza dodatkowe pociągi, które mają rozwieźć stoczniowców do miejsc zamieszkania.
02:00 ? Szczecin: na terenie Stoczni Szczecińskiej im Warskiego pojawiają się hasła wzywające do strajku.
02:30 ? Gdańsk: Rada Delegatów Stoczni Gdańskiej im. Lenina ogłasza zakończenie strajku okupacyjnego.
04:30 ? Gdynia: na stację SKM Gdynia Stocznia wjeżdżają pierwsze pociągi.
05:00 ? Gdańsk: ostatni pracownicy Stoczni Gdańskiej im. Lenina opuszczają zakład.
05:15 ? Gdynia: na skrzyżowaniu ulic Polskiej, Czechosłowackiej i Marchlewskiego wojskowy gigantofon nadaje komunikat o zawieszeniu pracy w Stoczni im. Komuny Paryskiej do odwołania. Dowódca ochrony stoczni i portu apeluje o powrót do domów. Pociągi SKM ciągle przywożą nowe grupy.
05:30 ? Gdańsk: część stoczniowców udaje się do Stoczni Gdańskiej im. Lenina do pracy, nie zostają wpuszczeni przez wartowników.
05:30 ? Gdynia: na stacji SKM Gdynia Stocznia gromadzi się już 3 tys. osób. Pociągi SKM dojeżdżają już tylko do dworca Gdynia Główna.
05:45 ? Gdańsk: zostaje nadany komunikat: ?Zjednoczenie Stoczni Morskich działając na zasadzie art. 7 ust. 10 statutu zawiesza pracę w Stoczni Gdańskiej im. Lenina od dnia 16 XII 1970 r. aż do odwołania. O terminie i miejscu podjęcia pracy prac[ownicy] Stoczni zostaną powiadomieni w odrębnym trybie przez dyrekcję stoczni?. Komunikat dotyczy też Stoczni Północnej. Gdańska Stocznia Remontowa wpuszcza robotników do pracy.
05:50 ? Gdynia: mieszkańcy hotelu robotniczego Stoczni im. Komuny Paryskiej przy ul. Śląskiej udają się w kierunku Śródmieścia. Grupy zgromadzone w rejonie Dworca Głównego kierują się w stronę stoczni.
06:00 ? Szczecin: nadany zostaje szyfrogram do dyżurnego gabinetu ministra spraw wewnętrznych z terenu województwa szczecińskiego, dotyczący akcji ?Jesień-70?, w którym ponownie informuje się o ogólnym spokoju.
06:00 ? Gdynia: przy stacji SKM Gdynia Stocznia tłum napiera na pojazdy wojskowe. Pada strzał armatni z czołgu. Oddziały milicji i wojska otwierają ogień. Według ustaleń prokuratury śmierć poniosło 10 osób.
06:00 ? Elbląg: kompanie MO z Piaseczna wycofują się do Gdańska.
06:15 ? Gdynia: tłum wypiera oddziały milicji z pomostu nad stacją SKM Gdynia Stocznia.
06:20 ? Gdynia: tłum 3 tys. osób atakuje siedzibę prokuratury przy pl. Konstytucji. Otoczone są czołgi przed Dworcem Głównym.
06:35 ? Gdynia: do akcji rozpraszania tłumów zostają włączone śmigłowce. Zrzucane są z nich petardy, świece dymne i gaz łzawiący, według zeznań świadków również oddawano z nich strzały do ludzi na dole.
06:45 ? Gdynia: zostaje wstrzymany ruch pociągów SKM w Gdyni. Pociągi z Wejherowa docierają tylko do stacji Gdynia Chylonia, pociągi z Gdańska ? do stacji Sopot.
06:50 ? Gdynia: tłum zgromadzony na przystanku SKM Gdynia Stocznia zatrzymuje pociąg osobowy do Pucka. Uzbrojony mężczyzna oddaje strzały w kierunku wojska i milicji.
06:55 ? Gdynia: na pl. Konstytucji formuje się pochód, który udaje się pod KM MO. Drugi pochód udaje się pod Prezydium MRN.
07:20 ? Gdynia: z ?Dalmoru? wyrusza pochód, który udaje się pod Dworzec Główny. Pochód udający się pod Prezydium MRN rozrasta się do tysiąca osób.
07:30 ? Gdynia: tłum na stacji SKM Gdynia Stocznia atakuje odziały wojska. Pomost nad stacją zostaje podpalony w trzech miejscach. Na ul. Czerwonych Kosynierów gromadzi się pochód 500 osób, który udaje się w kierunku Śródmieścia.
07:45 ? Gdynia: pierwszy pochód dociera pod Prezydium MRN, budynek zostaje obrzucony kamieniami.
08:05 ? Gdynia: pod Prezydium MRN gromadzi się 5 tys. osób. Oddziały milicji spychają demonstrantów w rejon stacji SKM Gdynia Wzgórze Nowotki. Pochód 2,5 tys. osób mija KM PZPR.
08:30 ? Gdynia: od strony ul. Świętojańskiej pod Prezydium MRN przybywa kolejne 2,5 tys. demonstrantów. Oddziały milicji zostają wyparte spod Prezydium MRN. Demonstranci chcą zająć stację benzynową przy ul. Świętojańskiej. Oddziały milicji i wojska otwierają ogień.
08:40 ? Gdańsk: do Stoczni Gdańskiej im. Lenina udaje się grupa operacyjna Służby Bezpieczeństwa w celu zabezpieczenia materiałów palnych i wybuchowych.
08:55 ? Gdańsk: aktyw partyjny Stoczni Gdańskiej im. Lenina otrzymuje nowe wzory przepustek.
09:00 ? Szczecin: wiec na terenie Stoczni Remontowej ?Gryfia?.
09:00 ? Gdynia: karetki odwożą ofiary zamieszek spod Prezydium MRN.
09:25 ? Gdynia: od strony ulic Marchlewskiego i Polskiej, w rejon stacji SKM Gdynia Stocznia, nadciąga 3 tys. osób. Tłum naciera na oddziały wojska i milicji, które używają broni. Według ustaleń prokuratury giną 3 osoby.
09:30 ? Gdynia: oddziały milicji i wojska rozpraszają tłum przed Prezydium MRN. Demonstranci wycofują się w rejon stacji SKM Gdynia Wzgórze Nowotki i kościoła franciszkanów.
09:35 ? Gdynia: na ul. Czerwonych Kosynierów formuje się kolejny pochód, który zmierza pod Prezydium MRN. Na drzwiach zostaje ułożone ciało Zbigniewa Godlewskiego. Został uwieczniony w napisanym wkrótce po wydarzeniach wierszu jako ?Janek Wiśniewski?.
10:00 ? Szczecin: wiec na terenie Stoczni Szczecińskiej im Warskiego
10:00 ? Gdynia: na ul. 10 Lutego zbiera się pochód 70 uczniów z transparentem ?Krew Dzieci?. Zostają rozproszeni przez oddział milicji przy skwerze Kościuszki.
10:00 ? Elbląg: w Zakładach Przemysłu Drzewnego im. Wielkiego Proletariatu odbywa się wiec załogi.
10:30 ? Gdynia: oddziały milicji opanowują sytuację w rejonie Dworca Głównego. Zostaje przywrócony ruch pociągów.
10:35 ? Gdynia: pod Prezydium MRN dociera pochód 300 osób z ciałem Zbigniewa Godlewskiego. Tłum naciera na Prezydium MRN. Demonstranci zatrzymują pociągi.
10:40 – Gdynia: ruch pociągów zostaje ponownie wstrzymany.
10:45 ? Szczecin: przez radiotelefon podana zostaje wiadomość o wyjściu ze Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego ok. tysiąca osób, które ul. 1 Maja podążają w stronę centrum miasta, do ul. Malczewskiego.
10:45 ? Szczecin: kierownik sztabu płk Szymon Karpik wydaje ppłk. Lucjanowi Ligenzie polecenie o użyciu sił ZOMO i zatrzymaniu grupy osób, która wyruszyła ze Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego.
11:00 ? Gdynia: żołnierze Marynarki Wojennej zabierają ciało Zbigniewa Godlewskiego sprzed Prezydium MRN.
11:00 ? Elbląg: pracownicy Wydziału W-21 w ?Zamechu? przerywają pracę.
11:30 ? Gdańsk: na Politechnice Gdańskiej grupa 200 studentów dyskutuje o wydarzeniach w Gdyni, po 10 minutach rozchodzą się.
11:35 ? Szczecin: duża grupa idzie w kierunku Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego. Ppłk Lucjan Ligenza ma rozbijać, rozpraszać oraz zatrzymywać wszystkich, którzy są w stoczniowych kaskach.
11:40 ? Szczecin: grupa ok. 200?300 osób naprzeciwko dyrekcji Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego wznosi okrzyki o nieustalonej z powodu szumu treści.
11:40 ? Szczecin: grupa ok. 50 osób z pierwszego rzutu powraca do Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego.
11:45 ? Szczecin: przed główną brama Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego zgrupowanych jest ok. tysiąca osób, które zajmują pozycje wyczekujące.
11:50 ? Szczecin: grupa około 500?600 osób w kaskach ze Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego idzie w kierunku Prezydium WRN, wznosząc przy tym okrzyki.
11:55 ? Szczecin: kierownik sztabu zaleca ppłk. Lucjanowi Ligenzie i kpt. Władysławowi Słowikowi uderzenie na tłum przed Wałami Chrobrego.
11:55 ? Szczecin: na ul. Vasco da Gamy (Nabrzeże Wieleckie) grupuje się tłum ok. tysiąca osób.
12:00 ? Gdańsk: zostają zawieszone zajęcia na wszystkich uczelniach. 70 proc. studentów opuszcza Trójmiasto.
12:00 ? Gdynia: ulicami Świętojańską i Władysława IV pod Prezydium MRN zmierzają kolejne pochody, łącznie 500 osób.
12:05 ? Szczecin: przed bramą Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego gromadzi się ok. 100 osób, a na zewnątrz bramy ? ok. 2 tys. osób. Samochody przed stocznią i tramwaje są zatrzymywane, wykonywane są na nich białą kredą napisy o treści: ?Strajk?, po czym zostają puszczone dalej. W rejonie Teatru Polskiego do tłumu przyłącza się kolejna partia osób. W chwilę później ten sam oficer melduje, że część osób wycofuje się w kierunku Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego.
12:10 ? Szczecin: rozbity zostaje tłum na Wałach Chrobrego. Pluton funkcjonariuszy MO zostaje wycofany z KW PZPR ? otrzymuje rozkaz dołączenia do V kompanii kpt. Władysława Słowika w celu wspólnego działania i wsparcia w rejonie Teatru Polskiego. Grupa z tłumu wycofuje się w kierunku ?Famabudu?.
12:11 ? Szczecin: decyzją kierownictwa sztabu ściągnięty zostaje pluton funkcjonariuszy MO w ilości 18 osób z KW PZPR do KW MO.
12:15 ? Szczecin: grupa z Wałów Chrobrego przemieszcza się pod Teatr Polski. Do grupy tej przyłączają się inni. Polecenie rozbicia tłumu otrzymuje ppłk Lucjan Ligenza.
12:25 ? Szczecin: załoga Stoczni Remontowej ?Parnica? wychodzi na ulicę. Zarządzone zostaje zamkniecie dla ruchu drogowego ul. Gdańskiej. Odpowiednie polecenie od kierownictwa KW MO otrzymuje mjr Dionizy Klimas.
12:26 ? Szczecin: na ul. Dubois kompania ppłk. Lucjana Ligenzy potrzebuje wsparcia i melduje o wycofywaniu się wobec zagrożenia przez tłum z dwóch stron. Zgłoszone zostaje zapotrzebowanie na środki chemiczne dla kompanii. Tłum demoluje ul. Dubois.
12:30 ? Szczecin: tłum na ul. Dubois atakuje jednostki MO. Zarządzone zostaje silne uderzenie i większa koncentrację jednostek MO.
12:40 ? Szczecin: tłum ok. 2?3 tys. osób demoluje szkołę podstawową przy ul. Dubois.
12:40 ? Gdynia: oddziały wojska i milicji wypierają demonstrantów z rejonu Prezydium MRN. Na torach przy stacji SKM Gdynia Wzgórze Nowotki zbiera się grupa tysiąca osób.
12:45 ?Szczecin: w związku z brakiem środków chemicznych jednostki MO z ul. Dubois stopniowo wycofują się.
12:47 ? Szczecin: do oddziałów zwartych na ul. Dubois podrzucone zostają środki chemiczne z magazynu KW MO.
12:56 ? Szczecin: pojawia się zalecenie włączenia transporterów z 5 pułku do działań na ul. Dubois. Zgłoszenie podpalenia milicyjnej Nysy ? wysłana zostaje straż pożarna. W kierunku ul. Ludowej promami przeprawia się załoga Stoczni Rzecznej i Stoczni Remontowej ?Gryfia?.
12:58 ? Szczecin: zarządza się zablokowanie ulic Starzyńskiego, Matejki i Malczewskiego przy parku Żeromskiego w kierunku ul. Dubois.
13:00 ? Szczecin: V kompania zgłasza wycofywanie się z rejonu ul. Dubois wobec przewagi tłumu i groźby otoczenia. Tłum atakuje. VI kompania dociera do V kompanii i wspólnie przystępują do działań. Pracownicy Wydziału ?B? otrzymują rozkaz przetransportowania środków chemicznych na ul. Dubois. Przekazany zostaje rozkaz do zastępcy komendanta straży pożarnej, aby organizować i gasić pożary na ul. Dubois ? ten melduje, że wysłał wozy oraz straż pożarną ze stoczni. Mjr Dionizy Klimas wydaje polecenie odcinania dojazdu w rejon ul. Dubois. V kompania działa na ul. Szarotki, pluton II i I kompania pod Teatrem Polskim, druga część kompanii ? od ul. Dubois. Przy bramie Stoczni Remontowej ?Gryfia? gromadzi się ok. 50 osób. Na al. Wyzwolenia przed sklepem mięsnym zebrał się tłum ok. 30 osób. Ze Stoczni Remontowej ?Gryfia? wychodzą ludzie z pracy i idą piechotą w kierunku Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego (nie kursują tramwaje). Przy stoczni tej gromadzi się tłum ok. tysiąca osób. W tym samym kierunku idą uczniowie po lekcjach z miejscowego technikum. Wydane zostaje polecenie, aby ppłk Lucjan Ligenza nie atakował ludzi biernych powracających z pracy i ze szkoły.
13:00 ? Gdańsk: pracownicy wydziału P-4 Zakładów Okrętowych Urządzeń Elektrycznych ?Elmor? na wieść o wydarzeniach w Gdyni przerywają pracę. Po interwencji dyrekcji wracają do pracy.
13:15 ? Szczecin: uszkodzona zostaje wyrzutnia środków chemicznych. Komendant wojewódzki MO zawiadamia sztab o otrzymaniu 10 tys. sztuk środków chemicznych z Warszawy oraz pomocy KW MO w Koszalinie.
13:15 ? Gdynia: grupa 300 osób próbuje zdobyć samochody w garażach KM MO, inna grupa atakuje Komisariat II MO na Wzgórzu Nowotki.
13:20 ? Gdynia: przy stacji SKM Gdynia Wzgórze Nowotki zatrzymuje się pociąg, który gwizdem zagłusza wezwania do rozejścia się.
13:22 ? Szczecin: na ul. Dubois tłum atakuje milicję. Ppłk Lucjan Ligenza zarządza pełną koncentrację sił do przeciwdziałania natarciu tłumu.
13:25 ? Szczecin: na ulicach Szarotki i Malczewskiego rany odnoszą milicjanci. Przy ul. Firlika rabowane są sklepy.
13:25 ? Gdynia: demonstranci na ul. Świętojańskiej zajmują dwie ciężarówki, które puszczają w kierunku kordonu wokół Prezydium MRN. Milicjanci przepuszczają ciężarówki bez szkody.
13:30 ? Szczecin: podpalony zostaje kolejny samochód milicyjny. Na ul. Parkowej podpalona zostaje placówka ORMO. Na ul. Swarożyca leży ciężko ranny milicjant, do którego skierowana zostaje karetka pogotowia.
ok. 13:30 ? Warszawa: do Władysława Gomułki dzwoni sekretarz generalny KPZS. Świadkami rozmowy (wysłuchanej przez słuchawki lub głośniki) są Michaił Susłow, Jurij Andropow, Nikołaj Podgórny oraz Konstantin Czernienko, Konstantin Katuszew i Konstantin Rusakow. Leonid Breżniew wyraża ?zaniepokojenie?, oferuje pomoc ? wsparcie kredytowe. Gomułka twierdzi, że zajścia są zorganizowane i mają charakter kontrrewolucyjny, ?jeśli zajdzie potrzeba, zwrócimy się oczywiście o pomoc do władz radzieckich?.
13:45 ? Szczecin: do akcji skierowane zostają transportery SKOT.
13:45 ? Elbląg: pracownicy Zakładów Przemysłu Drzewnego im. Wielkiego Proletariatu wyruszają na miasto, tworzy się pochód 500 osób.
13:50 ? Szczecin: ze Stoczni Remontowej ?Gryfia? wychodzi stuosobowa grupa z transparentem, kieruje się w stronę centrum miasta. Kierownictwo sztabu zaleca komendantowi miasta użycie sił i zablokowanie mostu na ul. Druckiego-Lubeckiego.
13:50 ? Gdynia: Służba Bezpieczeństwa poleca zabezpieczyć konsulaty, zwłaszcza radziecki, w sposób nie wzbudzający podejrzeń.
13:59 ? Szczecin: ul. Matejki idzie tłum ok. 250 osób, który kieruje się w stronę pl. Hołdu Pruskiego.
14:00 ? Gdynia: na ul. Świętojańskiej zbiera się kolejny pochód, zostaje jednak rozproszony przez oddziały milicji przy ul. Traugutta.
14:05 ? Szczecin: od Stoczni Remontowej ?Gryfia? wychodzi grupa ok. 700 osób z transparentami.
14:10 ? Szczecin: pod KW PZPR gromadzi się ok. 15 tys. osób.
14:15 ? Szczecin: w gmachu KW PZPR kamieniami wybijane są szyby, w jego stronę rzucane są także butelki z benzyną.
14:17 ? Szczecin: KW PZPR, areszt śledczy, telewizja i konsulaty zabezpieczone są przez wojsko. Przed KW PZPR stoi 12 transporterów opancerzonych. Na ul. Matejki i al. Wyzwolenia zebrał się tłum, który kieruje się w kierunku ul. Dubois.
14:20 ? Szczecin: kierownictwo sztabu zarządza skierowanie sił ZOMO w rejon ul. Starzyńskiego wraz z transporterami do KW MO. Tłum rusza ul. Malczewskiego w kierunku PZU. Akcję rozpoczyna ppłk Lucjan Ligenza przy pomocy transporterów Wojska Polskiego. Tłum przerywa blokadę i rusza do KW PZPR.
14:25 ? Szczecin: przy ul. Parkowej płonie samochód. Wysłana zostaje straż pożarna. Decyzją kierownictwa sztabu co najmniej dwie kompanie MO zostają skierowane do KW PZPR.
14:30 ? Szczecin: KW PZPR ponownie zostaje zaatakowany butelkami z benzyną. Tłum opanowuje pl. Hołdu Pruskiego.
14:35 ? Szczecin: KW PZPR płonie. Na ul. Staromłyńskiej stoi samochód i rozdaje benzynę.
14:40 ? Szczecin: ze Stoczni Rzecznej idzie grupa ok. 200?300 osób z transparentem i kobietami na czele.
14:45 ? Szczecin: z KW PZPR wyrzucane są meble i inne przedmioty. Pod KW PZPR wprowadzone zostają siły WOW w pełnej gotowości bojowej.
14:45 ? Elbląg: 2,5 tys. osób szturmuje KMiP PZPR.
14:50 ? Szczecin: od parku Żeromskiego w kierunku pl. Hołdu Pruskiego zbliża się grupa ok. 700 osób. Na ul. Wielkiej (ul. Wyszyńskiego) duża ilość ludzi idzie w kierunku Bramy Portowej.
14:55 ? Szczecin: z portu idzie grupa ok. 600 osób w kierunku mostu Długiego i ul. Wielkiej (ul. Wyszyńskiego).
15:00 ? Szczecin: III kompania ZOMO zostaje skierowana pod KW PZPR. Ma wezwać tłum do rozejścia się, zaś samochody zgrupowane w rejonie pl. Żołnierza Polskiego rozproszyć. Samochody KW MO ? ZOMO mają zostać skierowane na dziedziniec KW MO.
15:00 ? Gdynia: oddziały milicji wypierają demonstrantów z rejonu stacji SKM Gdynia Wzgórze Nowotki w kierunku ul. Kieleckiej i hotelu ?Bałtyk?. Zostaje przywrócony ruch pociągów.
15:10 ? Szczecin: pracownicy KW PZPR wyskakują z parterów, wciąż wyrzucane są meble z pięter. Ppłk Lucjan Ligenza ma natychmiast uderzyć na tłum w kierunku KW PZPR w celu wyparcia tłumu. Tłum wdziera się do KW PZPR. Przed uderzeniem ppłk Lucjan Ligenza melduje gotowość. Rozkaz zostaje odwołany, a siły mają być skoncentrowane na ul. Starzyńskiego.
15:10 ? Elbląg: demonstranci pod KMiP PZPR zostają odparci przez oddziały milicji. Część demonstrantów rusza do Śródmieścia demolując sklepy.
15:11 ? Szczecin: KW MO zostaje podpalona oraz zaatakowana kamieniami i butelkami z benzyną.
15:15 ? Elbląg: grupa demonstrantów próbuje budować barykadę ze śmietników na ul. Mickiewicza. Próba zostaje udaremniona przez oddziały milicji.
15:20 ? Elbląg: na pl. Słowiańskim zbiera się grupa 400 osób, zachowuje się biernie.
15:25 ? Szczecin: KW PZPR oraz położona w sąsiedztwie księgarnia płoną.
15:40 ? Elbląg: duża grupa ludzi zbiera się w rejonie ulic 1 Maja, Armii Czerwonej i Trybunalskiej.
15:50 ? Elbląg: na pl. Jedności Narodu gromadzi się ponad 2 tys. osób. Tłum zostaje rozpędzony przez oddziały MO.
15:55 ? Szczecin: tłum nie dopuszcza straży pożarnej do gaszenia KW PZPR.
16:00 ? Elbląg: oddziały milicji rozpraszają grupę 100 osób na pl. Czerwonym.
ok. 16:15?17:00 ? Szczecin: strzały pod KW MO, siedzibą Prokuratury Wojewódzkiej oraz Wojewódzkiego Aresztu Śledczego.
16:20 ? Elbląg: niewielka grupa atakuje Areszt Śledczy, ale zostaje odparta przez oddział milicji.
16:40 ? Gdynia: zostaje podjęta decyzja o zamknięciu komunikacji miejskiej.
16:50 ? Elbląg: podpalenie jednego z domów towarowych. Zostaje podjęta decyzja o wprowadzeniu sił wojskowych.
17:00 ? Gdańsk: na ul. Chlebnickiej, naprzeciw kasyna MO, zostają wrzucone płonące szmaty na autobus. Pożar zostaje ugaszony, a jeden ze sprawców ujęty.
17:00 ? Gdynia: na terenie miasta zostaje wprowadzona godzina milicyjna.
17:00 ? Elbląg: kompania milicji i wojska zostaje otoczona przez tłum przy Prezydium MRN. Pododdział czołgów rozprasza tłum.
17:40 ? Gdynia: Komisariat V MO na Obłużu zostaje obrzucony butelkami z benzyną. Pożar zostaje ugaszony przez Straż Pożarną.
17:45 ? Elbląg: trwają walki z grupami ulicznymi. Podpalony zostaje budynek sądu. Oddziały milicji i wojska zabezpieczają więzienie.
18:00 ? Elbląg: do akcji pacyfikacyjnej zostaje włączonych 100 elewów Szkoły Podoficerskiej Wojska Polskiego. Oddziały milicji i wojska rozpraszają grupę 500 osób na pl. Czerwonym.
ok. 18:00 ? Warszawa: Władysław Gomułka przestrzega współtowarzyszy, że jeśli ?wejdą wojska radzieckie?, wówczas rząd i PZPR ?nie będą miały żadnego autorytetu?, ?wówczas nic nie będziemy warci?. Wśród najwyższych funkcjonariuszy KC panuje nastrój rezygnacji, niepewności, a nawet strachu. Niektórzy obawiają się, że wkrótce zamieszki ogarną także Wrocław i Kraków.
18:30 ? Elbląg: grupy demonstrantów od 50 do 100 osób atakują oddziały milicji, palą pawilony i rabują sklepy przy ulicach Parkowej i 1 Maja.
18:40 ? Szczecin: sytuacja przed KW MO zostaje opanowana przy pomocy wojska.
18:40 ? Elbląg: komendant MO otrzymuje zgodę na uzbrojenie funkcjonariuszy biorących udział w akcjach pacyfikacyjnych.
18:55 ? Elbląg: dowództwo sztabu Wojska Polskiego rozkazuje wprowadzić wojsko do akcji i użyć broni pancernej. Żołnierzom zostaje wydana ostra amunicja i polecenie użycia broni w uzasadnionych przypadkach.
19:00 ? Szczecin: rabowane są sklepy przy pl. Lotników, ul. Krzywoustego i al. Wyzwolenia.
19:03 ? Szczecin: pali się w piwnicy KW MO, zorganizowano akcję gaszenia.
19:07 ? Szczecin: płonie fragment budynku Prezydium MRN przy pl. Dzierżyńskiego (pl. Armii Krajowej) i stołówka przy ul. Małopolskiej.
20:00 ? Elbląg: jednostki 16 Dywizji Pancernej obejmują ochronę kluczowych obiektów na terenie miasta.
20:45 ? Elbląg: sytuacja w mieście opanowana przez oddziały milicji i wojska.
21:00 ? Elbląg: radiowóz na ul. 1 Maja zostaje obrzucony kamieniami. W pościgu dochodzi do szamotaniny z funkcjonariuszem MO por. Kopanią, który postrzelił jednego z demonstrantów w nogi. Rannego zabiera pogotowie.
21:00 ? Warszawa: zostaje wydane polecenie, by napisać list do terenowych komórek PZPR, w którym członkowie partii zostaną poinformowani o sytuacji politycznej w kraju.
21:10 ? Szczecin: ppłk Bernard Wojciechowski melduje, że do godz. 21:10 aresztowano 110 osób. W KM MO znajduje się 63 mężczyzn i 12 kobiet.
22:20?23:20 ? Szczecin: płk Julian Urantówka wydaje dyspozycję, aby przesłuchać rannych w szpitalach. Miasto podzielone zostaje na rejony ? sektory, które bronione będą przez pułki Wojska Polskiego (np. Stocznię Szczecińską im. Warskiego zabezpieczają dwa pułki).
23:35 ? Szczecin: pojawia się informacja od żołnierzy, że przy Zamku Książąt Pomorskich w dole leży zabita dziewczyna ? powiadomiony zostaje punkt medyczny przy KW MO.
Wieczór ? Gdańsk: grupa studentów Politechniki Gdańskiej z Domu Studenckiego nr 16 zawiesza czarną flagę na Domu Studenckim nr 10. Po interwencji władz uczelni flaga zostaje zdjęta.

20 XII 1970 r. (niedziela)

09:00 ? Szczecin: zatrzymane zostają dwa samochody rozwożące prasę i papierosy dla ?Ruchu? ? kierowcy nie chcieli zmazywać haseł malowanych przez robotników, a które łamały blokadę informacyjną narzuconą przez władze, twierdząc, że z tymi hasłami kazał im wyjechać dyrektor. Na polecenie dowództwa dywizji płk Wróblewski zaleca żołnierzom przepuścić do Prezydium WRN delegację (komitet strajkowy) Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego jadącą na pertraktacje.
10:50 ? Szczecin: cały ?Wiskord? strajkuje, powstaje w nim komitet strajkowy.
12:00 ? Warszawa: Józef Cyrankiewicz i Zenon Kliszko odwiedzają chorego Władysława Gomułkę w szpitalu. Wizyta trwa dwadzieścia minut. Cyrankiewicz relacjonuje dotychczasowe posiedzenie Biura Politycznego. ?A więc na czas choroby ma mnie zastępować Gierek?? ? dopytuje Gomułka. Cyrankiewicz na to: ?Nie, ?Wiesław?. KC nie zgodzi się na takie rozwiązanie?. ?To znaczy, że powinienem zrezygnować? Czy tak? A więc rezygnuję? ? oświadcza dotychczasowy I sekretarz.
13:15 ? Szczecin: delegacja ze Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego przybywa do Prezydium WRN.
13:30 ? Szczecin: pojawia się informacja, że na terenie Stargardu Szczecińskiego widziany był samochód marki Nysa z napisami: ?popierajcie strajk stoczniowców?, ?żądamy podwyżki płac?, który skierował się na Szczecin.
14:00 ? Warszawa: obraduje Biuro Polityczne. Gierek wymienia nazwiska ludzi, z którymi nie wyobraża sobie współpracy (Kliszko, Strzelecki, Spychalski, Jaszczuk).
15:00 ? Gdańsk: zostaje zniesiona militaryzacja portu gdańskiego.
16:00 ? Warszawa: rozpoczyna się VII Plenum KC prowadzone przez Józefa Cyrankiewicza. Kandydatura Edwarda Gierka na szefa PZPR zostaje przyjęta w praktyce bez dyskusji.
18:00 ? Szczecin: pojawia się informacja o opracowaniu komunikatu porozumiewawczego komitetu strajkowego z miejscowymi władzami, zawierającym 16 punktów, w którym zostały wysunięte postulaty wymagające decyzji władz centralnych. Odpowiedź zostanie podana do wiadomości w ciągu 3?4 dni. Strajk zostaje zakończony.
18:40 ? Szczecin: funkcjonariusze pełniący służbę w mieście otrzymują polecenie, by nie legitymować robotników wracających do domu po zakończeniu strajku.
18:40 ? Szczecin: pojawia się informacja, że o godz. 17:05 koło kawiarni ?Jubilatka? doszło do starcia milicji z grupą ok. 200 osób, którą rozpędzono przy pomocy gazu. W kierunku funkcjonariuszy posypały się kamienie, ktoś rzucił nożem. Powodem wystąpień było wybicie szyby w kawiarni przez nieletniego, którego zatrzymano, a w jego obronie stanęła matka, która ?narobiła szumu?.
18:45 ? Szczecin: komendant miasta otrzymuje polecenie wysłania dwóch radiowozów w rejon Stoczni Remontowej ?Gryfia?, celem poinformowania robotników wychodzących po zakończeniu strajku, że nic im nie grozi, mimo godziny milicyjnej.
19:00 ? Szczecin: radiowęzeł Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego podaje komunikat, że stoczniowcy nadal strajkują i wystawili nowe pikiety.
20:20 ? Szczecin: wysłuchanie przemówienia nowego I sekretarza KC Edwarda Gierka.
21:20 ? Szczecin: telewizja przerywa nadawany film i podaje komunikat o treści: ?stoczniowcy zostali wprowadzeni w błąd i obecnie trwają obrady? (odwołując przy tym poprzedni komunikat o przystąpieniu stoczniowców do pracy). Reportaż o Szczecinie, przewidziany początkowo na godz. 21:00, zostaje zapowiedziany na godz. 22:40.

22 XII 1970 r. (wtorek)

00:30 ? Szczecin: dyżurny portu informuje, że strajk został odwołany. Hasła mają zostać zdjęte, a teren uporządkowany. KZ PZPR wydaje ostatnie zalecenia.
07:20 ? Szczecin: dowódca ZOMO otrzymuje polecenie zabezpieczenia I kompanią dyrekcji Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego przed wtargnięciem ludności.
07:29 ? Szczecin: patrole zatrzymują trzy osoby ? członków komitetu. Zostaje wydane polecenie skierowania ich do KM MO i zameldowania do sztabu kim oni są. Ruch białej floty ma być wstrzymany.
07:51 ? Szczecin: Bronisław Jarzykowski oraz Franciszek Berling, członkowie komitetu strajkowego Zakładów Graficznych, zostają skierowani do KM MO po przepustki do Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego. Zostaje wdane polecenie cofnięcia samochodu, który miał dowieźć chleb do zakładu.
08:00 ? Szczecin: dowódca blokady w rejonie ul. 1 Maja zgłasza, że zebrała się grupa ok. 20 młodych ludzi. Dowódca ZOMO otrzymuje zadanie jej rozproszenia.
08:10 ? Szczecin: spod Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego i ?Famabudu? wycofanych zostaje ok. 700 osób.
08:37 ? Szczecin: funkcjonariusze z grupy interwencyjnej rozmawiają z pikietami wystawionymi w Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego.
09:40 ? Szczecin: w bazie transportu przy przejeździe kolejowym wisi hasło ?żądamy obniżki cen artykułów żywnościowych?.
09:45 ? Szczecin: helikoptery zrzucają ulotki na miasto wzywające do przerwania strajku.
09:50 ? Szczecin: z głównej bramy Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego wychodzą pracownicy, zakład szybko pustoszeje. Pikiety nie przeszkadzają wychodzącym ludziom.
10:00 ? Szczecin: pracownicy masowo opuszczają teren Stoczni Szczecińskiej im. Warskiego. Straż przemysłowa obejmuje kontrolę. Strajk kończy się.
12:15 ? Szczecin: w papierni ?Skolwin?, hucie ?Szczecin? i Zakładach Rybnych straż przemysłowa obejmuje swoje stanowiska. Na budynku przy ul. Światowida widnieje napis: ?MO ? SS?, który nakazano usunąć.
17:20 ? Szczecin: ppłk Jerzy Kaszarek informuje, że zakończyły się rozmowy między przedstawicielami komitetu strajkowego, a kierownikami zakładów i przedstawicielami KW PZPR. Załogi powiadamiane są o wynikach rozmów.